Het is allemaal de schuld van de Fransen en de Brabanders. Wat? Dat we zo overdreven zoenen. Drie keer. Maandag in het nieuwe jaar is het weer zover op het werk: drie zoenen geven? Moet snel een einde aan komen, want het is niet meer van deze tijd. Twee is de max. Of wordt het zelfs één keer en een stevige hug, zoals in studentenkringen?
Lilian Woltering uit Laren is duidelijk. Als etiquettedeskundige voert ze al enige tijd in de media actie om de drie zoenen uit te bannen. ,,Dat is mijn missie en het gaat me lukken.”
Vooral rond oud en nieuw en rond 6 juli, wereldkusdag, krijgt haar langlopende actie aandacht. ,,Drie zoenen is weinig intiem, juist erg luchtig, want je scheert je wang een beetje langs die van de ander. Eén zoen en een hug is veel intiemer en heeft daardoor veel meer waarde. Daarnaast: als je op je werk twintig collega’s hebt: reken dat eens uit hoeveel tijd dat vergt voordat je bij iedereen langs bent geweest. Verder is het internationaal erg verwarrend: op een paar uitzonderingen na geven mensen elkaar bijna nergens drie zoenen.”
Dat Woltering nog wel enig missiewerk te verrichten heeft blijkt uit de resultaten van onze enquête, die we voorlegden aan ons lezerspanel Regiopeil. 292 panelleden deden mee aan dit onderzoek over nieuwjaarszoenen op het werk. Meer dan de helft houdt het nog steeds op drie zoenen.
Als u op het werk zoent bij de nieuwjaarswens, hoeveel kussen geeft u dan?
Het aantal vrouwen dat drie zoenen geeft is iets lager. Veel mensen die zoenen geven, doen dat omdat het een traditie is of omdat ze iemand echt aardig vinden. De niet-zoeners voelen zich er ongemakkelijk bij, hebben teveel collega’s of vinden het onzin. ,,Een stevige handdruk volstaat.’
Waarom zoenen we elkaar eigenlijk? Wie iets over zoenen wil weten, komt al snel uit bij het onderzoek dat Dieke van Ewijk heeft verricht. Ze was oprichtster van het (inmiddels al weer ter ziele) Zoenmuseum en zocht uit waar de zoen vandaan komt. Van Ewijk zegt dat sommige theorieën uitgaan van het snuffelidee. Als in de oudheid er iemand nieuw in een groep kwam, dan moest eerst worden vastgesteld of diegene niet ziek was of rare eetgewoontes had. Van het een kwam het ander en de lippen kregen bij dat ‘onderzoek’ een steeds grotere rol.
Een andere theorie zegt dat zoenen doet denken aan het zogen uit de babytijd. Dat we met zoenen dat gevoel terug proberen te krijgen. Eenduidigheid is hier niet over.
Wel is duidelijk dat de huidige drie zoenen via het Franse platteland, België en Brabant naar Nederland zijn gewaaid. Dat is dan in de jaren tachtig van de vorige eeuw gebeurd. In de jaren na de Tweede Wereldoorlog werd er een keer gezoend en alleen met mensen die je goed kende. Dat aantal nam toe naar twee en de kieskeurigheid nam af. De drie zoenen hanteren we dus nu zo’n 35 jaar. Tijd voor ingrijpen, zegt etiquettedeskundige Woltering. Ze voert actie via de media en heeft al enige tijd een Facebook-pagina ‘Drie keer zoenen is teveel, doe mee van 3 naar 2’. Radiomakers Coen en Sander, tegenwoordig bij Radio 538, behoren tot haar ambassadeurs.
Internationaal
Daarmee komt er in de ogen van Woltering internationaal gezien iets meer eenheid. Belgen en Duitsers houden het meestal bij een zoen, Spanjaarden en Italianen bij twee en bij Fransen is het afhankelijk van de streek. “In Parijs ook maar een keer, maar op het platteland drie of vier.”
Studenten zetten vaak de trend en wat dat betreft is Woltering hoopvol want ze signaleert steeds vaker dat jongeren een zoen en een hug geven en alleen voor wat minder intieme en oudere relaties (tantes) vasthouden aan de drieklapper.
Terug naar aanstaande maandag, als werkend Nederland weer aan de bak kan. Gaan we massaal zoenen? Daar lijkt het wel op, als we kijken naar de uitslagen van onze zoen-enquête. Arie (3 zoenen) zegt dat het een persoonlijk tintje geeft aan de wens. Bart Muurling (3 zoenen) is heel stellig: ‘Een dag niet gezoend, is een dag niet geleefd.’ Ingrid Overman (1 kus) doet het heel bewust. ‘Het is oprecht gemeend, ik gun iedereen het allerbeste!’ Yunus (1 kus): “Je laat zien dat je om de andere geeft en waardeert dat ze je collega’s zijn, elkaar omhelzen en het beste wensen voor het komende werkjaar is het minste wat je kan doen, je warmte tonen.” “Ik werk elke dag met mijn collega’s en we maken alles mee samen, dus we delen ook dit. Ik werk in een internationaal bedrijf met heel veel Europese nationaliteiten”, schrijft een andere, anonieme lezer. “Uit oude gewoonte en als de ander aangeeft het geen probleem te vinden. Hierbij is de afstand tussen hand en lichaam van groot belang”, zegt weer een ander.
Monique Snijder zoent maandag niet, om een reden die Woltering ook al aangaf. “We zijn met heel veel collega’s, we blijven bezig dan.” F. Groenendal zoent ook niet. “Het is geen familie.” P. Sprengers voert ‘hygiëne’ op als reden om niet te zoenen.
Lekker zelf bepalen
De etiquette schrijft voor dat nieuwjaarswensen tot 6 januari uitgewisseld kunnen worden, maar daar houdt lang niet iedereen zich aan. Veel van onze lezers vinden die regel maar bemoeizuchtig. Bijna de helft vindt dat ‘we’ dat lekker zelf kunnen bepalen. Een derde van onze lezers vindt die richtlijn prima en een op de zes lezers beperkt zich tot het uitwisselen van de wensen op de eerste werkdag van het nieuwe jaar.
Volgens de etiquette is het uitwisselen van nieuwjaarswensen tot 6 januari ‘normaal’. Wat vindt u?
Hoe dan ook: succes maandag.
Ik neem de eerste werkdag(en) van het nieuwe jaar snipperdagen op om het zoenen te voorkomen
Ik houd collega’s op afstand met de opmerking dat ik verkouden ben
Ik wens alleen ‘gelukkig nieuwjaar’ als een ander begint
Ik laat het zoenen afhangen van de (zakelijke) relatie met de ander
